Mide balonu nedir?
Mide balonu ameliyatı, obezite tedavisinde kullanılan ameliyatsız kilo kaybı yöntemidir. Midenin hacmini küçülterek kilo vermeye yardımcı olur. Balon, silikon kauçuktan yapılmış yumuşak, pürüzsüz ve dayanıklı bir materyaldir. Mideye yerleştirildiğinde midenin kapasitesini azaltır ve daha az yiyerek tok hissetmenize yardımcı olur.
Mide balonu kimlere nasıl uygulanır?
BKİ (Beden Kitle İndeksi) değeri 25 ve üzeri kişiler mide balonu ameliyatına aday olabilir. BKİ hesaplanırken kişinin kg cinsinden vücut ağırlığı metre (m) cinsinden boy uzunluğunun karesine bölünür (kg/m2). Örneğin boyu 1,60 m olan ve 80 kg ağırlığında bir kişinin BKİ değeri 31’dir ve BKİ değerinin 30’un üzerinde olması obezite belirtisi olarak kabul edilir. İşlem genellikle 15-20 dakika saat arası sürer. Hasta sedasyon anestezi tekniği ile kısa süreli sakinleştirilir.
Doktor ucunda kamera olan endoskopi aletini boğazdan içeri iterek mideye ilerletir ve mideyi inceler. Eğer midede ülser veya iltihap yoksa endoskopun yanına kateter adı verilen dar bir tüp yerleştirilir ve sönük durumdaki balon kateterin ucuna takılır. Endoskop, kateteri yemek borusundan mideye doğru yönlendirir. Balon mideye yerleştirildikten sonra, kateter yardımıyla içi 400 ila 700 mililitre salin ile bir greyfurt boyutuna gelene kadar doldurulur.
Mide balonu öncesi nelere dikkat etmeli?
Balon şişirildikten sonra oluşabilecek mide bulantısını önlemek için prosedürden en az 6 saat önce hiçbir şey içmeyin ve en az 12 saat önce hiçbir şey yemeyin. Sigara içiyorsanız işlem öncesinde bırakmaya çalışın. Doktorunuz sonrasında kullanmanız için reflü ve mide bulantısı önleyici ilaçlar reçete edebilir.
Mide balonu sonrası beslenme nasıl olmalı?
Mide balonu sonrası midenizi zorlamadan ancak ihtiyacınız olan tüm besinleri de alabildiğiniz bir beslenme programı uygulamanız gerekir. Bu nedenle doktorunuzun ve beslenme uzmanınızın önerilerine uygun beslenmeniz son derece önemlidir.
Sıvı beslenme dönemi
- İşlemden sonra 4 gün boyunca sıvı diyeti uygulanır. Bulantı ve kusmayı önlemek için, sıvıyı yavaş yavaş almalısınız.
- Protein sıvısını her öğünde yarım çay bardağı kadar (60ml) ya da 30 dakika içerisinde vücut tolere edebiliyorsa daha fazla içmelisiniz. Tok hissederseniz veya herhangi bir rahatsızlığınız olursa bekleyin.
- İlk 4 gün en az 6-8 bardak su ya da düşük kalorili ve aynı zamanda yüksek proteinli içecekler içilmelidir.
- Tükettiğiniz sıvının oda sıcaklığında olmasına dikkat edin.
- İlk 10 gün uzak durulması gereken yiyecek ve içecekler: Alkol, sade veya meyveli sodalar, şekerli ve gazlı içecekler, şeker eklenmiş bütün meyve suları, demli/koyu çay, kafeinli ve kremalı kahveler, hazır çorbalar, bulyonlar, kakao, tam yağlı, çikolatalı ve aromalı sütler, katı yiyecekler, salça, baharat ve turunçgiller.
Sıvı dönem örnek menü
- Uyanınca: 1 çay bardağı su
- Kahvaltı: 1 çay bardağı proteinli süt ya da sulandırılmış ayran
- Ara öğün: 1 küçük kâse komposto / hoşaf (şekersiz / tanesiz)
- Öğle: 1 küçük kâse et / tavuk suyu çorbası
- Ara öğün: 1 çay bardağı sulandırılmış ayran ya da laktozsuz süt
- Akşam: 1 küçük kâse et / tavuk suyu çorbası
- Ara öğün: 1 çay bardağı sulandırılmış ayran ya da laktozsuz süt
Püre beslenme dönemi
- İşlemden 4 gün sonra 1 hafta boyunca püre besinler tüketilmelidir.
- Sebze pürelerini rahatlıkla tüketebilirsiniz.
- Yiyecekleri tamamen çiğnemek bulantı ve tıkanmayı önlemek için çok önemlidir.
- Tolereyi görmek için saatte 1-2 yemek kaşığı yiyecek tüketmeyi deneyin.
- Her öğün 2-4 yemek kaşığından oluşmalıdır.
- Öğünler arasında 6-8 bardak su için.
- Su ve diğer sıvıları yemeklerle birlikte değil, yemeklerden 30 dk. önce ya da sonra alın. Katı ve sıvı alımı aynı anda olmamalıdır!
Püre dönemi örnek menü:
- Kahvaltı: 1 tane rafadan yumurta ve 2 tatlı kaşığı light labne/sürülebilir lor peyniri
- Öğle: 2 yemek kaşığı sebze püresi ve 3 yemek kaşığı yoğurt
- Ara öğün: 1 su bardağı kefir ya da 2 yemek kaşığı yoğurt
- Akşam yemeği: 1 kâse kremasız sebze çorbası (et suyu-tavuk suyu eklenmiş)
- Ara öğün: 1 su bardağı ayran
Katı beslenme dönemi
- Püre dönemi sonrasında katı besinler tüketmeye başlayabilirsiniz.
- Besinleri çok iyi çiğneyin ve yavaş tüketin.
- Protein ağırlıklı beslenin; öğünlerde yumurta, peynir, et, tavuk, balık gibi protein kaynaklarından yararlanabilirsiniz.
- 6 ay veya 1 yıllık süreç boyunca ekmek, pilav, makarna gibi tahıl grubu, gazlı ve şekerli içecekler, alkol, hamur işi ve tatlı tüketmekten kaçının.
Genel öneriler
- Sıvıları ufak yudumlar halinde alın.
- Yemeklerle beraber su tüketmeyin.
- Lokmaları iyi çiğneyin.
- Günde 1-2 fincan yeşil çay tüketebilirsiniz.
- Tüm sıvıların posasız olmasına dikkat edin.
- İlk yudumlar minik olmalıdır, kademeli şekilde artırılmalıdır.
- Günlük 1-1,5 litre su tüketin.
- Haftanın 3-4 günü 45 dakika orta tempo yürüyüş veya egzersiz yapın
Mide balonu ile 1 ayda kaç kilo verilir?
Mide balonu uygulaması kişinin BKİ değerine göre 6 aylık veya 1 yıllık yapılabilir. Bu uygulama sonrasında fazla kilonuzun %20-35’ini kaybedebilirsiniz. Düzenli kontrollere gelen ve beslenme kurallarına uyan kişilerde bu oran çok daha fazladır. Ortalama olarak işlem yaptıran kişi minimum 15-20 kilo kaybeder. Fakat kilo kaybı kişiye göre değişmektedir.
Mide balonu gerçekten işe yarıyor mu?
Mide balonu mide hacminin küçülmesine, mide boşalımının gecikmesine ve iştah duygusunun azalmasına neden olur. Ancak hiçbir uygulama tek başına kilo vermek için yeterli değildir. Kurallara uygun ve dengeli beslenmek, düzenli fiziksel aktivite gibi yaşam tarzı değişiklikleri kilo verme oranını daha da arttıracaktır.
Mide balonu mideyi küçültür mü?
Hayır, mide balonu mideyi fiziksel olarak küçültmez. Mide elastik bir yapıdadır ve yediğimiz besinlere göre küçülüp büyüyebilir. Mide balonu, mide içinde yer kapladığı için mide kapasitesini azaltır ve böylece kişinin daha az acıkmasını sağlar.
Mideye balon taktırmak riskli mi?
Mide balonu komplikasyonları nelerdir?
Zamanında çıkartma işlemi yapılan balonlarda komplikasyon oranı çok düşüktür. Zamanından geç bir sürede çıkarılmış mide balonlarının çıkartılmasında çok nadiren balonun sönmesi, mide basısına bağlı hafif kanama ve ince bağırsağa geçme gibi durumlar görülebilmektedir.
Mide balonu sönerse/delinirse nasıl anlarım?
Balon içerisine konulan serum fizyolojik sıvısı metilen mavisi denilen bir madde ile karıştırılarak konulmaktadır. Sönme durumunda bu mavi sıvı idrarda renk değişikliği yaparak anlaşılmasını sağlar. Böyle bir durumda mide balonu endoskopik olarak çıkartılır.
Mide balonu nasıl çıkartılır?
Balon, yerleştirilmesine benzer şekilde endoskopik yöntemle ve sedasyon anestezi ile 15-20 dakikada çıkarılır. Doktor yine kateter yardımıyla balonu deler ve salini boşaltır. Ardından endoskop ile sönmüş balonu mideden çıkarır.
Uygulama sonrası ne tür şikayetler olur?
Mide balonu işlemi sonrası ilk 48-72 saatlik periyotta bulantı, kusma ve kramp tarzı şikayetler olabilir. Bunan şiddeti kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Birinci haftadan sonra şikayetler geçmektedir.
Mide balonu kimlere yapılmaz?
Aşağıdaki durumlardan birine sahip olan kişilere mide balonu uygulaması yapılmaz:
- BKİ değeri 25 kg/m2 ve altında olanlar,
- Ciddi mide ülseri hastaları,
- Midesinin bir kısmı veya tamamı alınan kişiler,
- Belirgin mide fıtığı (>5 cm) olanlar,
- Özofagus ve mide ameliyatı geçirmiş kişiler,
- Doğuştan mide barsak siteminde anatomik bozukluk olanlar,
- Hamileler.
Beslenme ve Diyet
Kaynaklar
Diyetisyen Gözde Uçak
Uz. Dyt. Elif Karacanoğlu