Metabolik sendrom nasıl geçer?

Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, stres yönetimi ya da sigarayı bırakma gibi yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaçlar yardımıyla metabolik sendrom düzelebilir ve daha ciddi sağlık sorunları riski azalabilir.

Metabolik sendrom kimlerde görülür?

Metabolik sendrom, kalp hastalığı, diyabet ve inme gibi sağlık sorunlarına yol açabilecek risk faktörlerini taşıyan kişilerde görülür. Eğer yüksek kan şekeri, kanda HDL (iyi) kolesterol düşüklüğü, trigliserit yüksekliği, yüksek tansiyon ve bel çevresinde aşırı vücut yağı gibi faktörlerden üç veya daha fazlasına sahipseniz metabolik sendrom geliştirebilirsiniz. (1)

Metabolik sendroma kötü gelen yiyecekler

  • Metabolik sendromunuz varsa aşağıdaki yiyeceklerden uzak durun!
  • Rafine ve işlenmiş karbonhidratlar: Şekerli gıdalar ve meyve suyu, meyveli soda gibi şekerli içecekler, beyaz ekmek, beyaz pirinç, beyaz un ve bu malzemelerle yapılmış kek, kurabiye gibi yiyecekler, patates cipsi.
  • Yapay tatlandırıcılar: Aspartam, sükraloz, sakarin vb.
  • Trans yağlar ve bu yağlarla yapılmış işlenmiş gıdalar: Kızarmış yiyecekler, paketli bisküvi ve kurabiyeler, patates cipsi, dondurulmuş pizza, tavuk nuggetler, patates kızartması, fast food ürünleri, kek karışımları, margarin vb. 
  • Sodyum içeren yiyecekler: Her çeşit tuz, patates cipsi, tuzlu kuruyemişler, tuzlu tereyağı ve margarin, konserve sebzeler, hazır soslar, soya sosu, peynir, konserve veya hazır çorba, ketçap, hardal vb.
  • Hazır salatalar (sosları yüksek miktarda şeker içeren salatalar)
  • Bu besinlerin glisemik indeksi yüksektir ve tüketiminin sınırlandırılması, metabolik sendromu olan kişiler için faydalı olabilir.

https://www.doktoradanis.net/metabolik-sendrom-neden-olur-belirtileri-ve-tedavisi

Metabolik sendroma iyi gelen yiyecekler

  • Lif açısından zengin yiyecekler: Taze ya da kurutulmuş meyve, sebze, yulaf, bakliyat, esmer pirinç, kinoa, keten tohumu, kepekli ya da tam tahıllı ekmek vb.
  • Potasyum açısından zengin besinler: Muz, kavun, portakal, greyfurt, kara lahana, mercimek, mantarlar, kabuklu patates, domates, yoğurt vb.
  • Omega-3 yağlı asitleri içeren yiyecekler: Keten tohumu, chia tohumu, kabak çekirdeği, zeytinyağı, ceviz, badem, somon, sardalye, uskumru gibi yağlı balıklar, avokado vb.
  • Yağsız etler (tavuk göğsü, balık gibi)
  • Yumurta, fasulye, nohut gibi protein kaynakları
  • Süt ürünleri (yağsız veya az yağlı süt, yoğurt, peynir)

Bu besinler beslenme programına mutlaka eklenmelidir. Çünkü yüksek glisemik indekslerine sahip değillerdir ve vücutta kan şekerini yavaşça yükseltirler. Bu nedenle, metabolik sendrom olan kişilerin tedavisinde faydalı olur. (2)

Metabolik sendrom diyeti, nasıl yapılır?

Metabolik sendroma özel bir diyet yoktur. Ancak yukarıda bahsettiğimiz uzak durulması gereken yiyecekleri kısıtlayarak ve iyi gelen yiyeceklerden oluşan dengeli bir beslenme planı hastalığın olumsuz etkilerinden kurtulmanıza yardımcı olur.

3 günlük örnek metabolik sendrom beslenme planı

  • >>> Birinci gün
  • Kahvaltı: Keten tohumu, yaban mersini ve badem sütü ile yulaf ezmesi
  • Öğle Yemeği: Mercimek, bulgur pilavı veya kinoa, yoğurt ve bir dilim tam buğday veya ekşi mayalı ekmek
  • Ara öğün: az yağlı kaymaksız yoğurt ve sağlıklı yağlı tohumlar
  • Akşam Yemeği: Izgara tavuk ve salata
  • >>> İkinci Gün
  • Kahvaltı: Haşlanmış yumurta, domates, salatalık, 5 adet zeytin, az yağlı peynir, çay ya da bitki çayı
  • Öğle Yemeği: Izgara tavuk, yoğurtlu haşlanmış ıspanak veya kabak, soğan, domates salatası
  • Ara öğün: 1 porsiyon meyve ve az yağlı kaymaksız yoğurt
  • Akşam Yemeği: Sebzeli esmer pirinç pilavı, ızgara veya fırında somon
  • >>> Üçüncü Gün: 
  • Kahvaltı: Tuzsuz tereyağında çırpılmış yumurta, bir bardak yarım yağlı süt, haşlanmış tatlı patates, çay veya bitki çayı
  • Öğle Yemeği: Haşlanmış nohut veya maş fasulyesi, ceviz ve elmalı salata (yeşillik, kırmızı soğan, pancar, yeşil ve kırmızı biber, salatalık) 
  • Ara Öğün: tarçınlı yarım yağlı süt ve yağlı tohumlar
  • Akşam yemeği: Zeytinyağlı kabak yemeği, domates soslu kepekli makarna, haşlanmış brüksel lahanası salatası
  • Beslenme programı kişiye özel olmalıdır. Bireyin sağlık sorunları ve ihtiyaçları dikkate alınarak sağlıklı bir beslenme programı oluşturulmalıdır.

Metabolik sendrom ve insülin direnci aynı şey mi?

Metabolik sendromdan bazı kaynaklarda “insülin direnci sendromu” diye bahsedilse de ikisi aynı şey değildir. İnsülin duyarlılığı/direnci, metabolik sendromun temel bileşenidir. Ancak teşhis için obezite, hipertansiyon gibi başka risk faktörlerinin varlığı da gereklidir.

Metabolik sendrom komplikasyonları

Koroner arter hastalığı: Metabolik sendrom olan kişilerde, koroner arterlerde tıkanma olasılığı artar. Bu durum, kalp krizi veya ani kalp ölümüne neden olabilir.
İnme: Metabolik sendrom olan kişilerde, beyin damarlarında tıkanma olasılığı artar. Bu durum, inmeye neden olabilir.
Böbrek yetmezliği: Metabolik sendrom olan kişilerde, böbreklerin işlevlerini yerine getirme yetenekleri azalabilir. Bu durum, böbrek yetmezliğine neden olabilir.
Diyabetik retinopati: Metabolik sendrom olan kişilerde, gözlerde hasar oluşma olasılığı artar. Bu durum, diyabetik retinopati denilen göz hastalığına neden olabilir.

Kaynaklar ve Referanslar

  1. Home  Diseases and Conditions of Metabolic Syndrome:>>>
  2. Prevention and Treatment of Metabolic Syndrome:>>>
  3. Living With Metabolic Syndrome:>>>
  4. Metabolic Syndrome Diet:>>>