Obezite cerrahisi nedir? 

Obezite, vücuda besinler ile alınan enerjinin, harcanan enerjiden fazla olmasından kaynaklanan ve vücut yağ kitlesinin, yağsız vücut kitlesine oranla artması ile kendini gösteren kronik bir hastalıktır. Dengeli ve sağlıklı bir şekilde yemek yememenin dışında kimi hastalıklar ve durumlar da kişide obezite riskini artırabilir. Obezite tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Obezite cerrahisi diğer adı ile bariatrik cerrahi, VKİ 40 ve üzeri olan morbid obez veya VKİ 35 üzeri ve yandaş hastalıkları olan aşırı kilolu insanlar için uygulanan bir tür cerrahi tedavidir. Amaç, vücut ağırlığını azaltmak ve sağlık sorunlarını önlemektir. Bu tip cerrahi işlemler arasında en yaygın olanlar sleeve gastrektomi, Gastrik Bypass/Roux-en-Y Gastrik Bypass, Duodenal Switch ve Mini Gastrik Bypass cerrahisidir.

Obezite cerrahisi öncesi beslenme nasıl olmalı? 

Obezite ameliyatı öncesi nelere dikkat etmeli? 

Obezite cerrahisi öncesinde bireylerin mümkünse ameliyattan 2 hafta önce beslenmelerine dikkat etmesi gerekir. Ameliyat öncesi uygulanacak diyet; protein içeriği yüksek, düşük kaloride ve düşük yağ oranında olmalıdır. Ameliyat öncesi son iki güne kadar katı, yarı-katı kıvamda kırmızı et, beyaz et, balık, yumurta, süt ve süt ürünleri, kurubaklagiller gibi proteinden zengin besinler tüketilebilir.  Yağlı etler, yağlı süt ve süt ürünleri gibi yağlı yiyecek ve içecekler, kızartmalar, hamur işleri, yağlı tohumlular, şekerli yiyecekler ve içecekler, asitli içecekler, alkol, sigara’dan uzak durulmalıdır. Ameliyat öncesi beslenmede öncelik proteinden zengin besinler iken karbonhidrat ve yağ içeriği yüksek besinlerden uzak durulmalıdır. Bu dönemde yağdan fakir beslenmek, karın içi ve karaciğer yağlanmasını azaltır. Basit şekerli gıdaları bırakmak, karaciğerin hacminin azalmasını ve ameliyat sonrası iyileşmenin daha hızlı olmasını sağlar.

Obezite Cerrahisi Öncesi Diyetin Faydaları?

  • Vücudu ameliyata hazırlamaya yardımcıdır.
  • Vücut yağ oranının azalmasını sağlar. Bu nedenle ameliyatta kolaylık sağlanır.
  • İyileşmeleri hızlandırır.
  • Karaciğer yağlanmasının ve karaciğer büyüklüğünün azalmasına yardımcıdır.
  • Hipertansiyon, diyabet ve kolesterol gibi yandaş hastalıkların komplikasyon riskini arttırmaması için ameliyat öncesi diyet ile kontrol altına alınması sağlanır.
  • Obezite cerrahisi sonrasında yeni beslenme düzeninize uyum sağlamanmasını kolaylaştıracaktır.

Metabolik sendromu olanlar nasıl beslenmeli? Diyeti nasıl yapılır?

Obezite Cerrahisi Sonrası Beslenme

Ameliyat sonrası diyet aşamaları sıvı dönemi, püre dönemi ve katı dönemi beslenmeden oluşmaktadır. Diyet aşamalarının süresi kişilerin tolerasyon durumuna göre değişmek ile birlikte ortalama ikişer hafta sürmektedir. Sıvı dönemi diyetine hastane sürecinde başlanır, 2 hafta boyunca devam edilir. Bu dönemde yüksek protein içeren sıvılar tüketilmelidir. Kişiye uygun ve protein ihtiyacına göre hazırlanmış bir beslenme programı ile bu sürece başlamak gerekir. Bu dönemde, laktozsuz ve bitkisel sütler, sulandırılmış ayran ve kefir, berrak tavuk veya et suyu çorbası, protein shake, şekersiz ve asitli olmayan meyve suları, şekersiz kompostolar tüketilebilir.

Sonrasında Püre dönemi diyetine geçiş yapılır ve 2 hafta boyunca devam edilir. Bu dönemde artık yavaş yavaş kıvamlı besinler tüketilmelidir. Sıvı diyete ek olarak püre hailne getirilmiş besinler tüketilmeye başlanır. Yumuşak kıvamda yumurta, yumuşak ve yağ oranı düşük peynirler, sebze püresi, yoğurt bu besinlere örnek olarak verilebilir. 5. Hafta katı besinlere geçilmeye başlanabilir. Fakat hangi besinin tolere edilebildiğini anlamak için bazı besinler ayrı zamanlarda denenmelidir. Bu dönemde yumurta, peynir, salata ve sebze yemekleri, tavuk, balık, köfte gibi besinler tüketilebilir. Bu alanda uzman bir diyetisyenden beslenme eğitimi almak çok faydalı olacaktır.

Obezite Cerrahisi sonrası nelere dikkat edilmeli?

  • Özellikle 1. ayda önceliğinizi su tüketimine veriniz. 7. Günden itibaren günde minimum 1.5 litre su tüketilmelidir.
  • Katı besinlerle birlikte sıvı almayınız. Sıvı alımı için öğün öncesi ve sonrası en az 30 dakika bekleyiniz.
  • Soda gibi gazlı içecekleri, şekerli içecekleri ve alkolü 1 yıl boyunca tüketmeyiniz. Yüksek kalorili şeker oranı yüksek sıvılara dikkat ediniz. Bunun için mutlaka besinlerin besin değeri tablolarını okumaya dikkat ediniz.
  • Ameliyat sonrası beslenmenizde ilk tercih edeceğiniz grup proteinler olmalıdır. Karbonhidrat içerikli besinlerden olabildiğince uzak durmalısınız.
  • Yemeklerinizi küçük porsiyonlar halinde, yavaş yavaş yemeyi ve besinleri çok iyi çiğnemeyi alışkanlık haline getirmeye çalışmalısınız. Bu şekilde kusma, bulantı ve ağrı gibi görülebilecek sıkıntıların yaşanmamasını sağlayacaksınız.
  • Yemek yeme süreniz en az 20 dakika olmalıdır. Lokmalar arasında en az 30 saniye beklemelisiniz. Büyük lokmalar almanız ve çiğnemeden hızlı yutmanız ağrı ve hatta kusmaya yol açabilir.
  • İlk ay çay, kahve gibi kafein içeren içeceklerden uzak durulmalıdır.

Obezite Cerrahisi sonrası protein tozu takviyesi kullanımı

Obezite cerrahisi sonrası özellikle sıvı dönemde kas kayıpları yaşanabilir. Sıvı beslenme döneminde vücudun ihtiyacı olan yeterli protein miktarını karşılamak oldukça zordur. Protein gereksinimleri karşılanmazsa vücut kasları kullanmaya başlar ve uzun süreçte yağ kaybı yerine kas kaybı ile karşılaşılır. Bu nedenle protein tozu takviyesi kullanmak ilk 1 ay çok önemlidir. Obezite cerrahisi sonrası günlük en az 60 gram protein alınması gerektiği için yarısını protein tozu takviyesinden, diğer yarısını ise besinlerden karşılanması gerekir.

C vitamini eksikliği neden olur? Belirtileri ve tedavisi

 

Obezite ameliyatı sonrası hangi besinlerden kaçınmalı?

  • Tereyağı, margarin ve diğer yağlar (zeytin yağı, Ayçiçek yağı, vs)
  • Yağlı peynirler
  • Mayonez
  • İçeriği bilinmeyen her türlü sos
  • Sosis, salam, sucuk gibi şarküteri ürünleri
  • Tam yağlı süt
  • Kızartılmış tüm yiyecekler
  • Cipsler
  • Şerbetli, hamur işi tatlılar
  • Pilav gibi basit karbonhidratlar
  • Açma, poğaça, vb. hamur işleri.
  • Mısır patlağı veya haşlanmış mısır
  • Kek, pasta, brownie, vb pastane ürünleri
  • Fındık kreması ve kremalı dolgulu tatlılar
  • Çikolata ve İçeriği bilinmeyen her türlü paketlenmiş ürün
  • Bebe bisküvileri

Obezite cerrahisi sonrası beslenmede yapılan 6 hata

  1. İlaçların yanlış kullanımı: Obezite cerrahisi sonrası, doktorların önerdiği şekilde ilaçların kullanılmaması, dozajın yanlış olması gibi nedenlerle ilaçların etkisiz kalmasına veya yan etkilerin oluşmasına neden olabilir.
  2. İşlem sonrası düzenli kontrollerin atlanması: Obezite cerrahisi sonrası, doktor ve diyetisyenlerin önerdiği şekilde düzenli olarak kontrollerin yapılmaması, işlem sonrası oluşabilecek sorunların erken fark edilmemesine ve önlenememesine neden olabilir.
  3. Diyet ve egzersiz programlarına uymamak: Obezite cerrahisi sonrası, diyetisyenlerin önerdiği şekilde diyet ve egzersiz programlarına uymamak, işlem sonrası kilo kaybının yetersiz olmasına veya kilo alınmasına neden olabilir.
  4. Ameliyat sonrası aşırı yeme ve iştah kontrolünün kaybı: Obezite cerrahisi sonrası, işlem sonrası aşırı yeme ve iştah kontrolünün kaybı, kilonun yeniden alınmasına veya işlem sonrası sağlık sorunlarının oluşmasına neden olabilir.
  5. Ameliyat sonrası düzenli olarak takip edilmeyen diğer sağlık sorunları: Obezite cerrahisi sonrası, diğer sağlık sorunlarının (örneğin; diyabet, hipertansiyon) düzenli olarak takip edilmemesi, ameliyat sonrası sağlık sorunlarının oluşmasına veya ameliyat sonrası iyileşmenin yetersiz olmasına yol açabilir.
  6. Ameliyat sonrası psikolojik destek almamak: Obezite cerrahisi sonrası, kilo kaybının yanı sıra, ciddi psikolojik sorunlar ortaya çıkabilir. Bu sorunlar arasında en yaygın olanlar depresyon ve yeme bozukluklarıdır. Bu sorunlar, işlem sonrası vücut kimliği veya benlik duygusunda meydana gelen değişiklikler nedeniyle ortaya çıkabilir. Ayrıca, işlem sonrası elde edilen kilo kaybının beklentileri karşılamaması, işlem sonrası psikolojik sorunları tetikleyebilir.

Diyetisyen Gözde Uçak

Beslenme ve Diyet

Kaynaklar ve Referanslar

1- Bariatric surgery- link:>>>
2- Weight-loss (Bariatric) Surgery - link:>>>
3- Weight loss surgery - link:>>>
4- Bariatric Surgery - link:>>>
5- Dietary Guidelines After Bariatric Surgery - link:>>>
6- Gastric bypass diet: What to eat after the surgery - link:>>>